Wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej można złożyć w czasie postępowania rozwodowego, może on zostać rozpatrzony także w wyroku orzekającym separację albo unieważnienie małżeństwa.
Wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej wszczyna postępowanie nieprocesowe przed sądem opiekuńczym. Jednakże postępowanie o pozbawienie władzy rodzicielskiej może zostać wszczęte na skutek zawiadomienia placówki opieki społecznej, prokuratora, policji, szkoły – gdy dowiedziano się o sytuacji rodzinnej. Wówczas, wskutek zawiadomienia, sąd z urzędu może wszcząć takie postępowanie.
Sąd opiekuńczy ma szczególne uprawnienie dotyczące możliwości działania z urzędu.1 Wniosek złożony do sądu przez jednego z rodziców powinien spełniać wszelkie wymogi pisma procesowego i wyglądać następująco:
1. musi zawierać oznaczenie sądu, do którego jest skierowany, imię i nazwisko stron oraz ich przedstawicieli ustawowych – wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej wnosi się do sądu rodzinnego, którym jest sąd rejonowy właściwy dla miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w przypadku braku miejsca zamieszkania – sąd opiekuńczy miejsca jej pobytu. Podając imię i nazwisko dziecka, należy wskazać, że jako rodzic działamy w jego imieniu jako przedstawiciel ustawowy. Osoba, która składa wniosek, to wnioskodawca, zaś strona przeciwko której wniosek jest kierowany, to uczestnik postępowania. Należy również podać dokładne adresy stron;
2. oznaczenie i rodzaj pisma – wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej;
3. osnowę wniosku oraz dowody – w tym wypadku musimy wskazać, ze istnieją przesłanki wskazane w prawie materialnym, uzasadniające pozbawienie władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców. Należy przede wszystkim wskazać dowody na poparcie swoich tez i udowodnić, że władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo że rodzice (lub jeden z rodziców) nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka – zwłaszcza znęcają się nad dzieckiem, nie starają się zapewnić mu normalnych warunków życia, są uzależnieni od alkoholu, nie interesują się losem dziecka itp. Trwała przeszkoda może polegać na ciężkiej chorobie rodzica, który nie jest w stanie samodzielnie zająć się dzieckiem i pozbawienie go władzy rodzicielskiej posłuży dobru dziecka, któremu zapewni się opiekę.2
Dowody na poparcie naszego wniosku mogą być różne: fotografie, zeznania świadków, opinia szkolna o postępach dziecka, nagrania filmowe, przesłuchanie stron itp. Jeżeli wskazujemy świadków, należy podać ich dokładny adres, aby sąd mógł ich wezwać oraz wpisujemy, na jakie okoliczności ich zeznania mają stanowić dowód. Bez znaczenia jest, czy osoba wskazana jako świadek chce zeznawać – sąd i tak wezwie ją na posiedzenie, gdyż zeznawanie w sprawie i stawiennictwo na posiedzeniu należy do obowiązków świadka.
W czasie trwania postępowania należy wziąć pod uwagę, że sąd może zarządzić wywiad środowiskowy, który ma na celu ustalić (w zależności od uzasadnienia wniosku) w szczególności:
– zachowanie się i warunki wychowawcze małoletniego,
– sytuację bytową rodziny,
– przebieg nauki małoletniego i sposób spędzania czasu wolnego,
– jego kontakty środowiskowe,
– stosunek do niego rodziców lub opiekunów,
– podejmowane oddziaływania wychowawcze,
– stan zdrowia i znane w środowisku uzależnienia małoletniego.
4. na zakończenie pisma należy złożyć podpis przez wnioskodawcę własnoręcznie;
5. pod podpisem wymieniamy załączniki: materiały i dokumenty, które wskazaliśmy jako dowody w sprawie.
Stwierdzenie powyższych okoliczności może oznaczać, ze osoba (rodzic), pod opieką której dziecko się znajduje, nie radzi sobie z jego wychowaniem, nie interesuje się dzieckiem i działa na jego szkodę. Uzasadnia to pozbawienie takiego opiekuna władzy nad dzieckiem, jednak w momencie, gdy rodzić po pozbawieniu go praw rodzicielskich zgłosi się po pomoc, a następnie sąd stwierdzi, że ustała przyczyna, która była podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej, może władzę rodzicielską przywrócić.
1 Art. 570 Kodeksu postępowania cywilnego
2 Art. 111 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
Czy uważacie, że napisanie takiego wniosku jest łatwe? A może wg Was jest zdecydowanie za trudne? Dajcie znać w komentarzu.