W tym celu należy złożyć do sądu pismo lub skontaktować się z sądem w inny sposób, najlepiej przed terminem rozprawy albo najpóźniej w tym samym dniu. Oczywiście, usprawiedliwienie złożone później sąd również rozpatrzy, lecz w przypadku świadka może się okazać, że kara za niestawiennictwo została nałożona w trakcie rozprawy na którą się nie stawił.
Samo odroczenie rozprawy może nastąpić z przyczyn ustawowych lub na wniosek strony – w procesie cywilnym. W takim procesie sąd sam odroczy rozprawę, gdy wie wcześniej o nadzwyczajnym wydarzeniu, które sprawiło, że strona na rozprawę nie dotarła. Także w przypadku istnienia przeszkody, której nie można przezwyciężyć, a która jest sądowi znana, może on zarządzić odroczenie rozprawy (1). Są to takie przyczyny, jak np. klęska żywiołowa, wypadek strony uniemożliwiający jej stawienie się w sądzie, czy ważne przyczyny osobiste lub zdrowotne – poród, ciężka choroba. Nie należy jednak wprowadzać sądu w błąd – wówczas sąd może za takie kłamstwo ukarać nas grzywną. Usprawiedliwienie niestawiennictwa strony czy też świadka wymaga dołączenia do pisma odpowiednich dokumentów – np. z powodu choroby należy przedstawić zaświadczenie lekarskie biegłego lekarza sądowego (2).
O odroczenie rozprawy należy wnosić zawsze przed rozprawą – tak, aby sąd zapoznał się z przyczynami naszej nieobecności.
W przypadku świadka należy zadbać o usprawiedliwienie jeszcze przed rozprawą, ponieważ sąd może wobec nieobecnego świadka orzec karę grzywny za nieusprawiedliwione niestawiennictwo lub zarządzić jego przymusowe sprowadzenie przez Policję na rozprawę.
W procesie karnym zasady te są oczywiście surowsze, ze względu na powagę spraw oraz prawa oskarżonego. Zasady dotyczące świadków są w obu procesach podobne.
W przypadku doręczenia pisma oskarżonemu lub jego pełnomocnikowi w terminie krótszym niż 7 dni przed rozprawą mogą oni złożyć do sądu odpowiedni wniosek, którego skutkiem będzie odroczenie rozprawy. Wniosek może zostać złożony najpóźniej przed samym rozpoczęciem przewodu sądowego (3). Obecność oskarżonego na rozprawie głównej w trybie zwyczajnym jest jednocześnie prawem i obowiązkiem oskarżonego, zatem jeżeli z naprawdę ważnych przyczyn nie może się na niej zjawić – rozprawa zostanie odroczona, pod warunkiem, że sąd wie o tych nadzwyczajnych przyczynach wcześniej. Każde tłumaczenie jest dobre, o ile zostanie uznane przez Sąd – dlatego należy zadbać, by było dobrze uargumentowane i udowodnione.
Wniosek o odroczenie rozprawy wnoszony na piśmie musi spełniać wymogi pisma procesowego. Przykładowe pismo o odroczenie rozprawy może wyglądać następująco:
Miejscowość, data
wskazanie właściwego sądu (Do Sądu Okręgowego w …………, Wydział V Karny)
wskazanie na sygnaturę akt
wskazanie, jaką stroną postępowania jesteśmy – czy też występujemy w charakterze świadka (podajemy tutaj nasze imię i nazwisko, adres zamieszkania)
Pismo np. świadka, oskarżonego, (w procesie cywilnym: pozwanego, powoda)
Przykładowa treść pisma:
Uprzejmie proszę o odroczenie terminu rozprawy wyznaczonej na dzień (data) ponieważ w dniu…. miałem wypadek komunikacyjny i w związku z pobytem w szpitalu i ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu nie jestem w stanie stawić się na wezwanie sądu w dniu rozprawy.
Można wymienić załączniki do naszego pisma: protokół z wypadku, zaświadczenie lekarskie, czy też inne wiarygodne dokumenty uzasadniające naszą prośbę
Czytelny podpis osoby składającej pismo
Źródła:
1) Art. 214 § 1 k.p.c.
2) Art. 214 (1) § 1 k.p.c.
3) Art. 353 § 2 k.p.k.
W jakim charakterze występujecie na rozprawie w sądzie? Czy to doświadczenie jest dla Was stresujące?