1. Zaprawa cementowo-wapienna
W recepturach zaprawy cementowo-wapiennej (bo taką zajmiemy się na samym początku) stosujemy wapno hydratyzowane bądź gaszone. Ilość wody potrzebnej do wykonania zaprawy w proporcjach zwyczajowo podaje się taką, która pozwoli na uzyskanie plastycznej konsystencji zaprawy. Zaprawy cementowo-wapienne są najczęściej stosowane do wznoszenia ścian ze względu na zawartość wapna, które podnosi tzw. urabialność zaprawy i zapewnia jej większą elastyczność. Obecna nomenklatura nazewnictwa rodzajów zapraw wyróżnia zaprawy cementowo-wapienne o klasach wytrzymałości na ściskanie: m1, m2, m5, m10, m 20. Im wyższy numerek tym wyższa odporność na ściskanie.
Uwaga!
Zastosowanie odpowiedniej zaprawy z określoną klasą odporności na ściskanie jest zależne od przeznaczenia zaprawy – czyli co chcemy z jej pomocą wykonać. Do ściany nośnej stosujemy zaprawę m5, alternatywnie m10-m20. Ściana, która nie ma znaczenia konstrukcyjnego powinna być wznoszona przy użyciu zaprawy m2 lub nawet m5. Ścianka, która ma znaczenie ogniowe – stanowi przegrodę ogniową (np. attyka) jest wznoszona przy użyciu zaprawy m5 lub m10. Ściany poniżej poziomu gruntu powinny być wznoszone przy użyciu przy zaprawy m10 lub m20 lub m5. Wniosek: w większości przypadków zastosowanie zaprawy m5 pozwoli na wybudowanie całego domu z normami budowlanymi.
a) proporcje zaprawy cementowo- wapiennej:
Poniżej podamy orientacyjną ilość składników na 1m3 zaprawy (1000 l zaprawy, jeden kubik). Dla zaprawy m5 proporcje wynoszą na jeden kubik zaprawy:
– 165 kg cementu portlandzkiego(CEM 1 32,5R) – jest to cement najpopularniejszy i najprostszy do kupienia, w każdym składzie czy markecie budowlanym,
– 97 kg wapna hydratyzowanego – może to być wapno tzw. gotowe (można je kupić w składzie budowlanym, ma kolor niebieski lub szary) można zastosować białe wapno gaszone,
– 0, 97 m3 piasku czyli 950 kg suchego piasku,
– oraz około 310 litrów wody.
Proporcje dla zaprawy m10 na jeden kubik takiej zaprawy wynoszą:
– 247 kg cementu,
– 57 kg wapna hydratyzowanego,
– 0,94 m3 piasku,
– i około 290 litów wody.
Proporcje obliczamy kalkulatorem odpowiednio do pojemności naszej betoniarki, lub taczek. Pojemności te różnią się, dlatego konieczne jest wyliczenie proporcji indywidualnie dla każdej betoniarki. Przy obliczaniu pamiętajmy, że m3 to 1000 litrów (1000 dm3). Wielkości te są zamienne i dzięki temu można np. 15 litrowym wiadrem obliczyć potrzebą nam ilość składników.
b) Jak wykonać taką zaprawę?
Do betoniarki należy wlać około 2/3 wyliczonej ilości wody. Następnie do włączonej betoniarki wsypujemy odpowiedni ilość cementu, odczekujemy, aż się rozmiesza z wodą – następnie dosypujemy wyliczoną ilość wapna i około 2 łopaty piachu. Aby piasek dobrze wyliczyć, należy sobie ilość pisaku odsypać na kupkę, potrzebną na wykonanie 1 betoniarki pisaku. Dolewamy odpowiednią ilość wody i pozostały piasek, na bieżąco. Jeżeli wizualnie zaprawa będzie wydawała się zbyt sucha, można dolać więcej wody. Może to wynikać ze zbyt wysuszonego pisaku, jeżeli kruszywo jest mokre można wlać mniejszą ilość wody, niż jest w proporcji, ponieważ kruszywo będzie zawierać samo w sobie pewną ilość wody. Po wymieszaniu zaprawy należy odczekać 2-3 minuty i przemieszać jeszcze raz zawartość betoniarki. Taka zaprawa nadaje się do użycia.
2. Zaprawa cementowa
Kolejną zaprawą powszechnie stosowaną jest zaprawa cementowa, które w swoim składzie nie posiadają wapna w żadnej postaci. Stosuje się je w miejscach, gdzie ściana murowana jest narażona na oddziaływanie wody. Posiada ona jednakowoż małą urabialność, przez co jest dość uciążliwa w nakładaniu. Modyfikuje się ją domieszkami i dodatkami, które uplastyczniają jej konsystencję. Można je kupić bez problemu w każdym składzie budowlanym. W przypadku tych zapraw zaleca się stosowanie gotowych zapraw cementowych, ponieważ eksperymentowanie z domieszkami na własną rękę może przynieść efekt odwrotny od zamierzonego (czyli opłakany). Istnieje duża różnorodność zapraw cementowych w sklepach budowlanych i posiadają one stosunkowo niewielką cenę, gdyż wykonanie ich samodzielnie na budowie staje się mało opłacalne. Cena 25 kg takiej zaprawy jest relatywnie niska (od około 6-7 złotych) i jest gotowa. Wystarczy tylko dolać do niej wodę i można ją nakładać.
3. Zaprawa wapienna
Kolejnymi zaprawami mało popularnymi w dzisiejszych czasach, gdyż o niewielkiej wytrzymałości na ściskanie (zaledwie 0,3 MPa) są zaprawy wapienne, które w swoim składzie nie posiadają cementu. Stosując zaprawy wapienne można murować ściany nośne w budynkach mieszkalnych jednopoziomowych (domkach jednorodzinnych parterowych z poddaszem użytkowym). Są to zaprawy o konsystencji bardzo plastycznej. Absorpcja wilgoci przez wapno w tego rodzaju ścianach jest duża, gdyż wapno ma tendencję do wchłaniania i oddawania wilgoci w zależności od pory roku. Gdy we wnętrzu budynku jest bardzo sucho, ściana oddaje wówczas wilgoć, lub ją absorbuje – gdy jest wilgotno w pomieszczeniach.
Receptura zaprawy o klasie m06 wapiennej na kubik zaprawy:
– 410 kg wapna hydratyzowanego,
– 0,68 m3 piasku,
– 380 litrów wody.
Jak dużo prac budowlanych i remontowych wykonujecie sami? Gdzie szukacie instrukcji?
