Zasady gry w piłkę ręczną

Boisko
Boisko do piłki ręcznej ma kształt prostokąta o wymiarach 20×40 m. Na jego krótszych bokach naprzeciwko siebie ustawione są dwie bramki o szerokości 3 metrów i 2 metrach wysokości. Plac gry składa się z dwóch stref: pola bramkowego i pola gry. Pole bramkowe, na którym prawo przebywać ma tylko bramkarz, to półkole wyznaczone przez odmierzenie 6 metrów od tylnej krawędzi słupków bramki. Łuki te łączy się linią prostą o długości 3 metrów, równoległą do linii bramkowej – jest to linia pola bramkowego. W polu bramkowym znajduje się również linia ograniczająca wyjście bramkarza w momencie obrony rzutu karnego. Ma ona około 15 centymetrów długości i znajduje się 4 metry od linii bramkowej. W odległości 7 metrów od linii bramkowej, na wysokości środka bramki, namalowana jest linia rzutów karnych (1 m długości). Na placu gry mamy jeszcze oczywiście linię środkową oraz linię rzutów wolnych (przerywana). Znajduje się ona w odległości 3 m od linii pola bramkowego.

Fot. photoxpress.com
Zawodnicy
W skład drużyny wchodzi 12 zawodników (w tym dwóch bramkarzy), ale na boisku może się znajdować maksymalnie sześciu graczy i jeden bramkarz z danej drużyny. Bramkarz może być zastąpiony przez każdego gracza z pola, ale nigdy na odwrót. Podczas obrony golkeeper może dotknąć piłki każdą częścią ciała. Nie może natomiast dotknąć piłki, która znajduje się w polu gry (ani usiłować zagarnąć jej stamtąd do pola bramkowego. Z drugiej strony, zawodnicy grający w polu gry nie mają prawa zagarniać piłki znajdującej się w polu bramkowym. Zabronione jest także przekraczanie linii pola bramkowego przez rzucającego – kończy się to odgwizdaniem rzutu wolnego dla przeciwnika. Kiedy bramkarz wychodzi z pola bramkowego, staje się zwykłym zawodnikiem i obowiązują go wtedy takie same prawa jak pozostałych graczy.

Przebieg gry
Gra jest rozpoczynana przez zespół, który poprzez losowanie wygrał piłkę. Rozpoczęcie gry następuje na środku boiska. W tym momencie wszyscy zawodnicy muszą znajdować się na swoich połowach boiska.

Piłka w czasie gry może być rzucana, popychana, piąstkowana i chwytana przy użyciu rąk, ramion, głowy, tułowia, kolan albo ud. Przemieszczając się z piłką po boisku, zawodnik nie może wykonać więcej niż trzech kroków, chyba że wcześniej zostanie odbita i ponownie złapana w obie lub jedną rękę albo kozłowana w trakcie biegu. Nie możemy dotknąć piłki stopą lub podudziem, chyba że wynika to z celowego uderzenia w nie piłki przez zawodnika drużyny przeciwnej. Nie wolno nam także celowo wyrzucać piłki za linię boiska oraz przetrzymywać jej bez próby ataku lub oddania rzutu do bramki. Sędziowie mogą wtedy odgwizdać grę pasywną, co jest karane przyznaniem rzutu wolnego rywalowi.

Takie same są konwencje opisanych wyżej nieregulaminowych zachowań oraz faulowania przeciwnika (ataki na ciało lub agresywne wejścia). W przypadku odgwizdania rzutu wolnego, gra wznawiana jest z miejsca przewinienia przez poszkodowaną drużynę. Jeśli do faulu dojdzie w obrębie pola bramkowego albo gdy obrońca znajdzie się we własnym polu bramkowym w czasie obrony, sędzia odgwizduje rzut karny. Dopuszczalne są dobitki. W przypadku brutalnego faulu czy każdego innego niesportowego zachowania, sędzia może uraczyć zawodnika karą dwóch minut. Musi udać się on wówczas na ławkę rezerwowych, a jego drużyna gra w osłabieniu.

Wśród nielicznych zagrań dozwolonych, wyliczyć można zasłanianie ciałem, wygarnięcie piłki z rąk przeciwnika (pod warunkiem, że czynimy to otwartą dłonią) oraz używać tułowia w celu blokowania piłki.

Punktacja i rozstrzygnięcie
Zwycięża drużyna, która w regulaminowych czasie gry zdobędzie więcej goli (umieści piłkę w siatce, a dokładniej przekroczy ona pełnym obwodem linię bramkową). Po stracie bramki drużyna wznawia grę ze środka boiska.

Mecz piłki nożnej składa się z dwóch trwających po pół godziny połów przedzielonych 10 minutami przerwy (czas trwania części może być krótszy w młodszych kategoriach wiekowych). Po każdej połowie następuje zmiana stron. W szczypiorniaku dopuszczalne są remisy, jeśli jednak mecz musi zakończyć się jednostronnym rozstrzygnięciem (na przykład kiedy zwycięstwo decyduje o awansie do dalszej fazy rozgrywek), przeprowadza się dogrywkę – dwa razy po pięć minut. Jeśli i ona nie przyniesie rozstrzygnięcia, rozgrywa się kolejną. Jeżeli wynik nadal nie będzie rozstrzygnięty, zwycięzca wyłaniany jest w trybie przewidzianym w regulaminie konkretnych zawodów. Najczęściej są to rzuty karne, które mogą wykonywać zawodnicy, którzy z upływem czasu gry nie byli wykluczeni, zdyskwalifikowani lub usunięci. Każda drużyna wyznacza 5 wykonawców, którzy w ustalonej wcześniej kolejności będą wykonywać rzuty. Przed serią rzutów sędziowie przeprowadzają losowanie, a jego zwycięzca (drużyna) decyduje, czy chce wykonać rzut jako pierwsza czy druga. Ewentualne kolejne piątki zawodników (przy braku rozstrzygnięcia po pierwszej serii) wyznaczane są aż do rozstrzygnięcia wyniku, przy czym zwycięzcą zostaje drużyna, która po wykonaniu tej samej liczby rzutów, uzyskała przewagę bramkową.