W wigilię św. Andrzeja apostoła z 29/30 listopada, tuż przed Adwentem, obchodzimy Andrzejki – zwyczaj, którego początki upatruje się w kulcie starogermańskiego boga Freyera, dawcy bogactwa, płodności i miłości. Inny trop ku źródeł obchodzenia tej magicznej nocy, prowadzi do starożytnej Grecji, gdzie mężczyznę określano wyrazem andros.

Andrzejki to wyjątkowa noc, podczas której przy dobrej zabawie można przenieść się w intrygujący świat czarów, magii i zabobonów. Aurę tajemniczości potęguje przewodni motyw wróżenia, stanowiącego spuściznę naszych przodków. Pomimo tego, iż obecnie przepowiednie andrzejkowe traktujemy z przymrużeniem oka, chętnie bierzemy w nich udział.

Najbardziej popularną wróżbą pozostaje lanie gorącego wosku przez dziurkę od klucza. Powstałe w ten sposób formy podlegają interpretacji ograniczonej jedynie ludzką wyobraźnią. Zabawa ta wymaga dużej ostrożności, zwłaszcza, gdy wykonujemy ją w asyście dzieci.

Całkowicie bezpieczną, aczkolwiek dostarczającą dużo emocji i wzmacniającą ducha rywalizacji, jest wróżba z ustawianiem butów. Przekładając kolejno obuwie, ułożone jeden za drugim, kierujemy się w stronę wyjścia. Ten, który „dotrze” pierwszy do drzwi, zapewni właścicielce szybkie zamążpójście.

Zwyczajem prostym do wykonania w każdych warunkach jest przykrycie naczyniami różańca, pierścionka i listka. Wylosowanie pierwszego przedmiotu oznacza stan zakonny, drugiego – małżeństwo, ostatniego – życie w samotności.

Jeśli jesteśmy w posiadaniu szpilek z drzewa lub łupin orzecha, możemy zorganizować wodny „wyścig”. Chłopcy i dziewczęta biorą po jednym rekwizycie i wrzucają je do miski z wodą. Te elementy, które się do siebie zbliżą, są zapowiedzią miłości pomiędzy ich właścicielami.

Wśród młodszych uczestników andrzejkowych zabaw, dużą popularnością cieszy się zwyczaj obierania jabłka i odczytywania ze skórki litery, na którą będzie zaczynać się imię przyszłej sympatii.

Dla osób, które żyją marzeniami, przeznaczona jest wróżba z wykorzystaniem kartek papieru, na których wypisuje się najskrytsze pragnienia. Wrzuca się je do naczynia i powoli zalewa wodą. Kartka, która wypłynie w pierwszej kolejności zawiera to, co spełni się w najbliższej przyszłości.

Wymienione wyżej wróżby to tylko niektóre z całej gamy obrzędów andrzejkowych, ocierających się o sferę magiczną i choć w dzisiejszych czasach traktujemy je z przymrużeniem oka, są świetnym pretekstem do towarzyskich spotkań z najbliższymi.

Znacie inne zwyczaje andrzejkowe? Napiszcie, na czym polegają.

PODZIEL SIĘ
Poprzedni artykułPotrawy andrzejkowe – przepisy
Następny artykułJakie są wróżby na Katarzynki?

Anita Szot – absolwentka Kulturoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauczyciel przedszkolny. Autorka cyklu artykułów o tradycjach świąt polskich publikowanych na łamach skierowanego do irlandzkiej Polonii „Życia w Irlandii”. W serwisie Spec.pl publikuje autorskie zdjęcia.

 

Nasz specjalista pisze o sobie:

Moją pasją są podróże, odkrywanie nowych miejsc oraz związana z nimi kultura. Ciągle zgłębiam wiedzę dotyczącą polskich i zagranicznych tradycji. Różnorodność kultur na świecie, ich wytwory, obyczaje i zachowania są dla mnie niezmiernie ciekawe i inspirujące.  W moim polu zainteresowania szczególne miejsce zajmuje polska obrzędowość ludowa, dlatego zajmuje się pisaniem porad w dziale Okoliczności. Uwielbiam też orientalne klimaty przesycone głębokimi barwami i unoszącym się zapachem pikantnych przypraw.

Oprócz pisania, zajmuje się także pracą z dziećmi przedszkolnymi i staram się nieustannie wdrażać je w zachowań prokulturowe. Krzewienie rodzimej tradycji oraz życie w poszanowaniu odmienności kulturowej to główne cele, jakie przyświecają mojej pracy.

 

 

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here