Istotą niedrożności mechanicznej jest zablokowanie przez coś – jakąś przeszkodę – normalnego przesuwania się treści pokarmowej. Taki mechaniczne przeszkody częściej znajdują się w obrębie jelita cienkiego. Zaliczamy do nich zrosty, nowotwory, przepukliny. Niedrożność mechaniczna w przypadku jelita grubego zwykle wywołana jest przez raka. W przypadku niedrożność czynnościowej często ma miejsce sytuacja, w przebiegu której jakiś czynnik sprawia, że ruchy perystaltyczne stają się zminimalizowane. Czynniki, o których można myśleć jako o potencjalnych winowajcach, to zaburzenia elektrolitowe, niewydolność nerek, posocznica, zatrucia czy też podrażnienie jelit w czasie zabiegu operacyjnego oraz wiele innych.
Czasami leki stosowane chociażby w celu uśmierzenia bólu wywołanego nowotworem, leki stosowane przez psychiatrów czy bardziej rozpowszechnione leki moczopędne mogą wywołać niedrożność jelit.
Jak ją rozpoznać? – Objawy i badania diagnostyczne
Z uwagi na wiele możliwych powodów, które predysponować mogą do wystąpienia u pacjentów niedrożności jelit, zawsze przy jej podejrzeniu lekarz powinien wypytać chorego o przyjmowane leki, współistniejące choroby.
Jakie objawy zaobserwowane przez pacjenta mogą świadczyć o niedrożności jelit? Do typowych symptomów należą, po pierwsze, ból brzucha. Ból może początkowo mieć charakter kolkowego, czyli – pojawia się nagle i ustępuje. Jednak w miarę postępowania choroby, mowa tu głównie o niedrożności mechanicznej, jest on stałą dolegliwością. Czasem może być odczuwany w środkowej części brzucha i z tego powodu wymaga on różnicowania z zatruciem czy nasileniem się objawów choroby wrzodowej.
Poza bólem brzucha chory zgłasza nudności i wymioty. Po zwymiotowaniu pacjent często nie odczuwa ulgi, należy też opisać charakter – kolor, wygląd – treści, którą się wymiotowało. Chorzy zauważają u siebie, że ich brzuch jest orzez cały czas wzdęty. Podają również, że zatrzymały się im gazy, a także mogą zgłosić, że przez kilka dni nie oddawali stolca.
Zawsze osoba, która stwierdzi u siebie takie symptomy, powinna bezwzględnie zgłosić się do lekarza. Ważne jest dokładne zbadanie pacjenta, a zwłaszcza zbadanie brzucha. Lekarz obejrzy go, zbada palpacyjnie, opuka i osłucha go. Powinien również poddać pacjenta badaniu per rectum (przez odbyt). Te proste czynności i obserwacje lekarza nasuwają mu już przypuszczenie, że może ma do czynienia z niedrożnością jelit.
Kolejnym krokiem diagnostycznym jest wykonanie badań obrazowych. Podstawowe badanie to zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej w pozycji stojącej. Klasycznie za niedrożnością jelit przemawiają widoczne na nim poziomy płynów oraz rozdęcie pętli jelita. Czasami zleca się badanie, które polega na podaniu pacjentowi kontrastu do przewodu pokarmowego, a później wykonanie zdjęć rentgenowskich. Również przydatne są badanie USG i tomografia komputerowa. Jeśli informacje zebrane od pacjenta w czasie wywiadu przemawiać będą za niedrożnością o charakterze czynnościowym, wówczas pomocne będzie zlecenie choremu niektórych badań laboratoryjnych.
Czy macie jakieś problemy z trawieniem lub wypróżnianiem się? Jak myślicie – czym to jest spowodowane? Podzielcie się swoimi doświadczeniami.
