Dokonując punkcji lędźwiowej, można pobrać płyn mózgowo-rdzeniowy do badania. Przeanalizowanie jego właściwości – np. barwy – oraz ocena składu płynu mózgowo-rdzeniowego jest szczególnie przydatna przy podejrzeniu zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.
Gdy przyczyną, a zarazem czynnikiem etiologicznym są bakterie, to jego barwa jest zmętniała. Wzrasta także liczba komórek obecnych w płynie mózgowo-rdzeniowym. Fizjologicznie jest ich maksymalnie 5 w milimetrze sześciennym. Przy zapaleniu opon mózgowych liczba komórek zdecydowanie wzrasta. Ważne jest także zróżnicowanie, czy są to granulocyty obojętnochłonne, które przemawiają za etiologią bakteryjną czy też limfocyty, które wiążą się z zakażeniem wirusowym. Za bakteryjnym zapaleniem opon mózgowych przemawiają także takie zmiany w płynie mózgowo-rdzeniowym jak: podwyższenie stężenia białka, obniżenie stężenia glukozy i chlorków, a podwyższenie stężenia kwasu mlekowego.
Płyn mózgowo-rdzeniowy pobiera się także w celach diagnostycznych przy podejrzeniach innych chorób układu nerwowego. Jego zbadanie jest pomocne w rozpoznawaniu niektórych nowotworów, wówczas w płynie obecne są liczne komórki nowotworowe. Czasem także wykonuje się punkcję lędźwiową w procesie diagnostycznym np. neuropatii, chorób metabolicznych. Istotnym parametrem, który bada się to sprawdzenie ciśnienia płynu mózgowo-rdzeniowego.
Kolejna grupa wskazań do zrobienia punkcji lędźwiowej obejmuje powody terapeutyczne. Wykonanie takiego nakłucia może być potrzebne, gdy lekarze podejmują decyzję o dokanałowym podawaniu antybiotyków w celu leczenia zakażeń ośrodkowego układu nerwowego. Punkcja może służyć również do podawania cytostatyków przy leczeniu niektórych nowotworów złośliwych. Dokanałowe podawanie leków stosowanych do znieczulenia także wymaga wykonania nakłucia lędźwiowego. Czasami istnieją wskazania, aby wykonać nakłucie lędźwiowe i usunąć jakąś ilość płynu mózgowo-rdzeniowego.
Czy każdemu pacjentowi można wykonać punkcję lędźwiową?
Nie, bowiem istnieje wiele przeciwwskazań. Nie wolno przeprowadzać punkcji lędźwiowej u osób z obrzękiem mózgu oraz chorych z guzem w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, jeśli umiejscawia się w dolnej tylnej części czaszki. Do względnych przeciwwskazań do zabiegu należą zakażenia skóry, które dotyczą miejsca, gdzie wkłuwa się igłę. Kolejne względne przeciwwskazania to zaburzenia krzepnięcia i wady wrodzone kręgosłupa i rdzenia kręgowego. Przy podejrzeniu krwawienia podpajęczynówkowego trzeba najpierw zawsze wykonać tomografię komputerową głowy.
Czy mieliście kiedyś nakłucie lędźwiowe? Jakie są Wasze wrażenia po zabiegu? Podzielcie się nimi w komentarzach!
