W Polsce „złota akcja” została wprowadzona na mocy Ustawy z  z dnia 3 czerwca 2005 r. o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego. Minister Skarbu miał prawo zawetować decyzję zarządu w spółkach, w których Skarb Państwa miał udziały i które znajdowały się na aktualizowanej corocznie liście spółek istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa i porządku publicznego. Szczególne uprawnienia przysługiwały w sytuacji uchwał, które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu i porządkowi w państwie, chodziło zwłaszcza o kwestie dotyczące zbycia własności spółki, jej zlikwidowania lub przeniesienia za granicę. Znaczącym problemem wynikającym z prawa złotej akcji jest jej potencjalny konflikt z prawem Unii Europejskiej.

Od kilku lat w Trybunale Sprawiedliwości toczą się sprawy wnoszone przez Komisję Europejską, zaskarżającą przepisy państw członkowskich dotyczących tego przywileju. W większości przypadków Trybunał uznawał rację KE, uznając przepisy dające prawo złotej akcji za przeszkadzające w swobodnym przepływie kapitału i rozwoju przedsiębiorczości, jak również stwierdzał, iż były one nadużywane w stosunku do sektorów nie mających znaczenia strategicznego dla Państwa. Nacisk na zmiany ze strony instytucji europejskich i energiczny wzrost liczby prywatyzacji doprowadził najprawdopodobniej do wprowadzania w Polsce 18 marca 2010 roku ustawy „o szczególnych uprawnieniach ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych”, znoszącej ustawę z 2005 r.

Prawo to ograniczyło potencjalne weto Ministra Skarbu do spółek działających w sektorach: energetycznym, gazowym i naftowym. Jednak przepis ten jednocześnie daje możliwość zawetowania uchwał zarządu Ministrowi Skarbu w spółkach, w których Skarb Państwa nie ma żadnego udziału. Wystarczy, że ich mienie zostało ujęte w wykazie Infrastruktury Krytycznej Państwa i że działają w jednym z wymienionych sektorów.

Minister właściwy ma prawo zablokować uchwałę spółki w sytuacji, gdy narusza ona integralność i funkcjonowanie opisanego mienia. Oznacza to, że wetu mogą podlegać decyzje dotyczące zbycia tego mienia, zamknięcia spółki, przeniesienia jej za granicę i inne. Spółka ma również obowiązek zatrudnienia pełnomocnika do spraw ochrony infrastruktury, który jest łącznikiem pomiędzy Ministrem Skarbu, a zarządem spółki. Ma on obserwować, doradzać w działaniach zarządu i informować Ministra o wszelkich decyzjach zagrażających bezpieczeństwu opisanej infrastruktury. Oczywiście zarządowi spółki przysługuje odwołanie się do właściwego sądu administracyjnego w przypadku niezgody na uznanie decyzji ministra o nieważności podjętej uchwały.

Nowa ustawa z 2010 roku oddziela bezpieczeństwo strategicznej infrastruktury, od interesu finansowego Skarbu Państwa, poprzez zlikwidowanie zależności pomiędzy posiadaniem udziałów, od kwestii blokowania zagrażających porządkowi publicznemu uchwał spółek. Jednak jej obecny kształt może zagrażać wartości tych podmiotów, jeżeli wciąż znajdują się w rękach Skarbu Państwa w ,gdyby zdecydowano się na ich prywatyzację.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here