Na giełdzie dokonuje się obrotu papierami wartościowymi, które są dokumentami stwierdzającymi istnienie określonego prawa majątkowego utrwalonego w takiej formie, aby prawa tego bez dokumentu nie można ani dochodzić, ani przekazywać. Obecnie papiery wartościowe, którymi dokonuje się obrotu na giełdzie, mają formę zdematerializowaną co oznacza, że wszystkie informacje dotyczące tych papierów zawarte są w postaci elektronicznej (zapisie komputerowym).
Istnieją różne rodzaje papierów wartościowych, które stanowią przedmiot transakcji na giełdzie. Dają one różne korzyści inwestorom i są używane do różnych celów gospodarczych. Najważniejszymi papierami wartościowymi, którymi dokonuje się obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, są: akcje, obligacje oraz opcje.
Akcja jest papierem wartościowym, który stwierdza udział jego posiadacza, czyli akcjonariusza, w majątku spółki akcyjnej. Zakup akcji oznacza zatem ulokowanie w spółce akcyjnej odkreślonego kapitału. Każdy, kto posiada chociażby jedną akcję danej spółki, staje się właścicielem części jej majątku. Z posiadaniem akcji wiążą się określone prawa akcjonariuszy, takie jak: prawo głosu na walnym zgromadzeniu spółki, prawo do dywidendy czy prawo do odpowiedniej części majątku spółki w razie jej likwidacji. Każdy akcjonariusz ma prawo do głosowania na walnym zgromadzeniu, które zwoływane jest raz w roku (po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego spółki za poprzedni rok obrotowy) i podczas którego podejmowane są zasadnicze decyzje dotyczące działalności spółki, w tym dotyczące podziału zysku i wypłacenia dywidendy. W zależności od rodzaju i ilości posiadanych akcji, akcjonariuszowi przysługuje odpowiednia liczba głosów. Najważniejszymi rodzajami akcji są akcje zwykłe oraz akcje uprzywilejowane. Na jedną akcję zwykłą przypada jeden głos, natomiast w przypadku akcji uprzywilejowanych akcjonariusz ma prawo do dwóch głosów. Akcje zwykłe upoważniają do statutowych uprawnień wynikających z ich posiadania, natomiast akcje uprzywilejowane łączą się ze szczególnymi przywilejami, określonymi w statucie spółki, w tym z wyższą dywidendą, która stanowi udział akcjonariuszy w wygospodarowanym przez spółkę zysku.
Obligacje są tzw. instrumentem wierzycielskim, na podstawie którego posiadacz obligacji udziela kredytu emitentowi, a ten zobowiązuje się go spłacić w określonym terminie, najczęściej z odsetkami. Obligacje mogą być emitowane przez przedsiębiorstwa, Skarb Państwa, miasta i gminy, jak również przez różne instytucje finansowe, takie jak banki, instytucje ubezpieczeniowe czy instytucje kredytowe. Charakteryzują się one niższym ryzykiem niż akcje, dlatego uważane są za bezpieczny instrument inwestowania.
Natomiast opcja jest prawem do kupna (opcja call) lub sprzedaży (opcja put) instrumentu finansowego po z góry ustalonej cenie w z góry określonym terminie. Wartość opcji kształtuje się pod wpływem ceny wykonania, premii oraz ceny instrumentu bazowego, którymi mogą być różnego rodzaju towary, waluty, indeksy czy stopa procentowa.
Czy informacje zawarte w tekście okazały się pomocne? Zapraszam do komentowania.
