Stanowią one pilnie strzeżoną tajemnicę oraz element kapitału intelektualnego banków. Można stwierdzić, że osoby fizyczne nie mogą otrzymać zbyt wielu informacji również w przypadku, gdy decyzja kredytodawcy okaże się negatywna. Rodzime prawo nie nakłada bowiem na instytucje kredytowe obowiązku informowania klienta o przyczynach odrzucenia wniosku, o ile nie posiada on statusu przedsiębiorcy. Wyjątek dotyczy sytuacji, gdy odmowa została oparta o informacje znajdujące się w bazie danych banku (patrz artykuł 10 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim – Dz.U. 2011 nr 126 poz. 715).
Kluczowe punkty…
Dane niezbędne w procesie oceny wiarygodności kredytowej są pozyskiwane za pomocą wniosku wypełnianego przez klienta, dlatego też nie powinna dziwić liczba rubryk, która bank przewidział w ramach jednego formularza. Jeżeli zaś chodzi o najważniejsze informacje dotyczące kredytobiorcy to można tutaj wymienić między innymi:
– zawód lub charakter pracy wykonywanej przez klienta oraz długość okresu zatrudnienia na dotychczasowym stanowisku;
– wiek oraz stan cywilny;
– status mieszkaniowy wnioskodawcy i okres zamieszkiwania po dotychczasowym adresem;
– liczba osób pozostających na utrzymaniu klienta oraz ocena jego wiarygodności kredytowej;
– charakter rachunków bankowych posiadanych w danym banku oraz ich historia (dyskwalifikuje istnienie niedopuszczalnych sald oraz niewłaściwy sposób ich uregulowania);
– posiadanie ruchomości oraz nieruchomości mogących stanowić przedmiot ewentualnej egzekucji.
Powyższe dane trafiają następnie do ustandaryzowanego kwestionariusza, gdzie są rozpatrywane pod katem odpowiednikach kryteriów powiązanych z określoną oceną punktową. Przykładowo wnioskodawca pracujący na stanowisku kierowniczym otrzyma 10 punktów w kategorii zatrudnienia podczas, gdy robotnik niewykwalifikowany jedynie 4. Dokładna konstrukcja formularza scoringowego zależy od kryteriów przyjętych przez dany bank podobnie jak wysokość wag punktowych. Warto zaznaczyć, że skala punktowa dla poszczególnych kategorii jest ustalana na bazie danych empirycznych, które pozwalają stwierdzić zależność pomiędzy dana cechą kredytobiorcy a poziomem generowanego przez niego ryzyka kredytowego. W tym celu bank analizuje historyczne dane dotyczące swojego portfela kredytowego i dokonuje porównań populacji rzetelnych oraz nierzetelnych kredytobiorców.
…i wniosek końcowy
Na wskutek podsumowania wszystkich punktów przyznanych poszczególnych pozycjach tablicy scoringowej pracownik banku otrzymuje wynik końcowy zwany też jako credit score. Instytucje kredytowe zwykle stosują trzy przedziały klasyfikacji punktowej, które determinują ocenę danego wniosku. Wynik mieszczący się w najwyższej kategorii decyduje o przyznaniu kredytu bez zastrzeżeń, natomiast wnioski nie spełniające minimalnych kryteriów punktowych są definitywnie odrzucane. Klienci kwalifikujący się do pośredniej grupy punktowej zostają najczęściej wezwani do przedstawienia dodatkowych zabezpieczeń, które pozwolą bankowi na zredukowanie ryzyka kredytowego.
Czy informacje zawarte w artykule okazały się pomocne? Zapraszam do komentowania.
