Kulturę organizacji tworzą zatem pracownicy, jednocześnie jednak wytworzona kultura ma także silny wpływ na postawy i zachowania ludzi oraz w istotny sposób określa ich motywację do realizowania celów organizacji. W jakich aspektach funkcjonowania organizacji ujawnia się motywacyjny wymiar kultury organizacji? Jak można wykorzystać kulturę organizacyjną do stymulowania motywacji uczestników organizacji? Podajemy kluczowe wskazówki.
Kultura jako kontekst systemu motywacyjnego
Kultura wytwarzając normy i wartości obowiązujące w organizacji określa także motywację jej uczestników. Za kulturę sprzyjającą tworzeniu motywacji wewnętrznej uważa się kulturę o wartościach kobiecych, zorientowaną na ludzi, a nie na zadania, w której na nie ma dystansu władzy pomiędzy kierownictwem a podwładnymi. Kultura taka powinna premiować pracę zespołową, wzajemną pomoc i współpracę.
Ponadto kluczowe znaczenie ma przyznawanie pracownikom możliwości wykazywania inicjatywy, podejmowania ryzyka, samodzielnego działania, przejmowania odpowiedzialności za osiągnięcie założonych celów, przy unikaniu rutyny w działaniu, nadmiernej kontroli, hierarchii oraz podporządkowania się regułom i procedurom.
By pracownik w pełni zaangażował się w realizację celów organizacji powinien mieć także możliwość wykazywania kreatywności, pomysłowości oraz realizacji własnych celów, zamierzeń i aspiracji na gruncie organizacyjnym. Ważnym wyróżnikiem kulturowym sprzyjającym motywowaniu jest także wspólne obchodzenie ważnych dla organizacji i pracownika wydarzeń, możliwość współdecydowania o sprawach firmy, a także unikanie symboli statusu zwiększających dystans między zatrudnionymi.
Motywacja jako istotna charakterystyka kultury organizacyjnej
Wielu badaczy uważa, że system motywacyjny, spośród wszystkich procesów zarządzania zasobami ludziki, najmocniej oddziałuje na kulturę organizacji. Rola motywacji jest najczęściej sprowadzana do możliwości poznania, zrozumienia i zaakceptowania kultury organizacyjnej oraz wpływania na postawy i zachowania pracowników. W kontekście wpływania na zachowania pracowników istotne jest kształtowanie motywacji wewnętrznej, która prowadzi do utożsamiania się z celami organizacji, identyfikacji z nią samą i wzmacniania kultury organizacji.
Obecnie za czynniki najbardziej motywujące do wytężonej pracy i jednocześnie określające kulturę organizacji uważa się stwarzanie warunków rozwoju, możliwość podejmowania wyzwań, stawianie ambitnych zadań. W tych obszarach powinny zatem koncentrować się działania kierownictwa zmierzające do kreowania motywacji wewnętrznej.
