Najprostszym do zobrazowania przykładem dysonansu poznawczego jest sytuacja, gdzie osoba paląca dowiaduje się, że palenie jest bardzo szkodliwe dla jej zdrowia. Mimo wszystko nie zrywa z nałogiem, odrzucając myśli o możliwych negatywnych konsekwencjach.
Dysonans można zredukować na trzy sposoby:
1. Przeformułowanie znaczenia
Dochodzi tu do zmiany znaczenia jednego z elementów będących w sprzeczności. Przykładowo: palacz stwierdza, że szkodliwe są tylko mocne papierosy, a nie te typu light lub mentolowe.
2. Zmiana elementu.
W przypadku pojawienia się dysonansu u osoby palącej możliwe są dwa rozwiązania: albo zerwie ona z nałogiem, albo zignoruje Informacje o szkodliwości palenia i uzna je za niepotwierdzone mity.
3. Dodanie nowego elementu.
Jeśli niemożliwa jest zmiana jednego z elementów, często dochodzi do poszukiwania elementu poznawczego, mającego za zadanie redukcję sprzeczności. W takim wypadku osoba paląca może uznać, że papierosy mają na nią pozytywny wpływ, ponieważ działają na nią uspokajająco.
Może także wprowadzić do swojego życia zdrową dietę lub sport, nie zaprzestając przy tym palenia – te nowe działania mają jednak na celu zrekompensowanie organizmowi negatywnego wpływu papierosów („Jeżeli przestanę pić kawę i do papierosa, będę pić zdrowy sok ze świeżych owoców, to z pewnością zachowam zdrowie”).
Czy znacie kogoś, kto odczuwa dysonans poznawczy? Jak sobie z nim radzi? Dajcie znać w komentarzu.
