Kajakarstwo – rodzaje

Kajakarstwo klasyczne

Kajakarstwo klasyczne (czasem można spotkać się z określeniem kajakarstwo regatowe) to najstarsza i najczęściej uprawiana dyscyplina. Polega ona na przepłynięciu określonego odcinka akwenu wodnego (jeziora, rzeki) w jak najszybszym tempie. W profesjonalnych zawodach wyścigi odbywają się na czterech dystansach: sprint (200 metrów) 500 metrów, 1000 metrów i wreszcie na najdłuższym, iście maratońskim dystansie 10 kilometrów. Ścigać można się w składach jedno-, dwu- i czteroosobowych (oczywiście liczba osób w poszczególnych ekipach musi być taka sama w obrębie jednego wyścigu).

W kajakarstwie klasycznym można startować na sprzęcie typu kajak lub kanadyjka (przyjęto zasadę, że zawodnicy pływający w kajakach oznaczani są dużą literą K, natomiast uczestnicy ścigający się w kanadyjkach – dużą literą C). Czym różni się kajak od kanadyjki? Zasadnicza różnica sprowadza się do sposobu napędzania sprzętu, a konkretniej wiosła. Jeśli pływamy kajakiem w ręku trzymamy wiosło dwu piórowe – zakończone po obydwu stronach specjalnymi płetwami do odpychania się w wodzie. Poruszając się kajakiem odpychamy się wiosłem po prostu na przemiennie, zamaczając w wodzie raz jedną, raz drugą końcówkę.

Inaczej sprawa wygląda w przypadku kanadyjek. W tym przypadku dysponujemy wiosłem jednopiórowym, w związku z czym tą samą końcówką odpychamy się najpierw z jednej, później z drugiej strony. Wymaga to przyjęcia innej pozycji niż podczas pływania kajakiem.

W wyścigach kanadyjek zawodnicy przyklękają na jednym kolanie, kajakarze przyjmują postawę siedzącą z nogami wyciągniętymi do przodu. Jeśli uczestniczymy w wyścigach kanadyjek dwójek, odpychamy się tylko z jednej strony, za drugą odpowiedzialny jest partner z drużyny. Właśnie z tej przyczyny nie produkuje się właściwie ani nie organizuje zawodów trójek – w przypadku kanadyjek płynięcie prosto nie było po prostu możliwe (tak samo gdyby jedna osoba płynąc samotnie odpychała się tylko z jednej strony.

Kajakarstwo górskie

Kajakarstwo górskie to propozycja dla osób preferujących większe prędkości i dodatkowy zastrzyk adrenaliny. Zawody organizuje się na rwących rzekach albo specjalnie skonstruowanych ciekach wodnych, które mają imitować górskie warunki. Tę dyscyplinę możemy również uprawiać w kajakach lub kanadyjkach (są one jednak zacznie krótsze), ale w porównaniu do kajakarstwa klasycznego, bardziej ogranicza się liczbę osób poruszających się w jednym kajaku oraz – przez wzgląd na trudne warunki – długość trasy. I tak w wyścigach kajakarzy w sprzęt prowadzić może tylko jednak osoba, zawody kanadyjek odbywają się również w dwuosobowych składach.

Zawody kajakarstwa górskiego organizuje się w dwóch kategoriach: slalom i zjazd. Ten pierwszy polega na pokonaniu określonego odcinka rzeki, na którym poustawiane są bramki, które zawodnik musi zaliczyć (tak jak w narciarstwie alpejskim), czyli po prostu przepłynąć pomiędzy dwoma tyczkami. Dla utrudnienia, niektóre bramki trzeba pokonać, płynąc pod prąd (co wymaga od zawodnika nie lada siły). Dla odróżnienia od bramek przepływanych zgodnie z nurtem rzeki, oznacza się je kolorem czerwonym (te pierwsze maluje się na zielono). Druga konkurencja – zjazd – jest zdecydowanie mniej wymagająca. Zawodnik w niej startujący musi po prostu spłynąć nurtem na wskazanym odcinku rzeki w jak najkrótszym czasie. Oczywiście poszczególne przejazdy w obydwu konkurencjach odbywają się indywidualnie.

Żeglarstwo kajakowe

Dość ciekawa odmiana kajakarstwa, w Polsce praktycznie niespotykana. Pozwala osiągać największe prędkości spośród wszystkich odmian dyscypliny, a to dzięki temu, że zamiast wiosła do napędu używamy żagla. Z wiadomych względów tradycyjny sposób siedzenia w takim kajaku nie wchodzi w grę. Kajakarz usadawia się mianowicie na specjalnym, wysuwanym pod kątem prostym do kajaka siedzisku, które stanowi przeciwwagę dla żagla.

Kajakarstwo – polo

Propozycja dla osób lubiących rywalizację drużynową. Mecze tej nietypowej odmiany polo rozgrywa się w pięcioosobowych składach. Zwycięża drużyna, która w czasie gry (dwa razy po 10 minut) zdobędzie najwięcej goli, a więc trafi celnie – za pomocą ręki lub skierowania piłki wiosłem, do bramki zawieszonej na wysokości dwóch metrów. Gra odbywa się na specjalnie przystosowanym boisku (z całkowicie statyczną taflą) o wymiarach 35mx25m. Gra w polo wymaga specjalnego sprzętu – kajaki są krótsze i bardziej zwrotne, a ze względu na częste przypadki taranowania przeciwnika, nie mogą mieć żadnych ostrych burt ani dziobów. Z powodów bezpieczeństwa również wiosła muszą mieć miękkie wykończenia, a zawodnicy grają w kaskach i kapokach.

Freestyle kajakowy

Młoda, ale bardzo widowiskowa i szybko się rozwijająca dyscyplina. Polega na wykonywaniu różnego rodzaju powietrznych akrobacji, które umożliwiają mocno spiętrzone (naturalne lub sztucznie wywołane) fale. Zawody organizuje się na specjalnie przygotowanych torach, a każdy zawodnik dostaje minutę na wykonanie zaplanowanych wcześniej przez siebie tricków. Akrobacje mają różne poziomy trudności, co razem z jakością ich wykonania stanowi kryterium oceny sędziowskiej, na podstawie której wyłania się zwycięzcę.