Odprawa z tytułu przejścia pracownika na emeryturę lub rentę
Art. 92(1) kodeksu pracy stanowi, iż w przypadku ustania stosunku pracy w związku z przejściem pracownika na rentę lub emeryturę, pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jedno miesięcznego wynagrodzenia. Warunkiem otrzymania tego świadczenia jest posiadanie prawa do emerytury lub renty, a ustanie zatrudnienia musi być uwarunkowane przejściem na jedno z tych świadczeń.
Należy mieć ponadto świadomość, iż odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na rentę dotyczy tylko i wyłącznie renty z tytułu niezdolności do pracy, nie zaś z tytułu renty rodzinnej. Przepis kodeksu pracy określa dolne widełki kwoty odprawy, jednakże w większości zakładów pracy regulaminy czy układy zbiorowe przewidują bardziej korzystne dla pracownika warunki odprawy. Świadczenie to jest często formą podziękowania pracownikowi przez zakład pracy za długoletnią współpracę i wysługę lat. Ważną zasadą jest jednorazowość odprawy która oznacza iż pracownik który raz otrzymał odprawę np. z tytułu przejścia na rentę nie otrzyma jej po raz kolejny np. nabywając prawo do emerytury.
Odprawa pośmiertna
Oprócz odprawy związanej ze świadczeniami emerytalno-rentowymi kodeks pracy usankcjonował również odprawę przysługująca członkom rodziny pracownika w sytuacji, gdy śmierć pracownika nastąpiła w trakcie trwania stosunku pracy. Osobami uprawnionymi do tego świadczenia są małżonek, dzieci także przysposobione, rodzice oraz przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości wnuki, rodzeństwo i inne dzieci. Wysokość odprawy pośmiertnej jest uzależniona od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy i wynosi:
– jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat;
– trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat;
– sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat.
Odprawa z tytułu zwolnień grupowych
Ustawa o zwolnieniach grupowych przewiduje tzw. odprawę pracowniczą przysługującą w przypadku zwolnień grupowych. Aby jej wypłata była możliwa konieczne jest zaistnienie określonych okoliczności związanych ze zwolnieniem dużej liczby pracowników w krótkim okresie czasu (dokładną ich liczbę regulują przepisy). Co istotne zwolnienia grupowe dotyczą tylko pracodawców zatrudniających więcej niż 20 pracowników. Wysokość odprawy pracowniczej uzależniona jest od stażu pracy (do 2 lat – jednomiesięczne wynagrodzenie, 2-8 lat – dwumiesięczne wynagrodzenie, powyżej 8 lat – 3 miesięczne wynagrodzenie).
art.10 par.1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników mówi, że nie jest konieczne zwolnienie dużej liczby pracowników…
Jeżeli dochodzi do zwolnienia grupowego niezależnego od pracownika to dany pracownik otrzymuje np. 3 miesięczne wynagrodzenie i 15 x 1500=22.500 zł. jednorazowej odprawy??