Koszmary senne, dawniej nazywane „łóżkowymi marami”, to występujące w fazie snu REM marzenia senne. Są to serie zmysłowych wrażeń (myśli, emocje, dźwięki), pojawiających się w trakcie snu. W tym przypadku ich treść jest dla śpiącego przerażająca, niebezpieczna, co często powoduje przebudzenie. Okazuje się również, że sny mają o wiele częściej charakter niemiły, niż przyjemny. Koszmary najczęściej dotykają dzieci w wieku od 3 do 5 lat (10-15% dzieci) oraz ok. 50 % ludzi dorosłych.
Do najczęstszych koszmarów należą: spadanie w otchłań, nagość w obecności innych osób, śmierć bliskich i ważnych dla nas osób, duchy, potwory, przykre wydarzenia i ich potencjalne złe zakończenia. Nocne mary mają odmienne podłoże u dzieci i dorosłych. U tych pierwszych są efektem kształtowania się poczucia winy, a także sumienia. Mogą być też powiązane z urazami psychicznymi, jakich doznało dziecko. U dorosłych natomiast dotyczą raczej traum psychicznych, sytuacji silnie stresujących. Mogą też zwiastować rozwój chorób somatycznych.
Teoria psychoanalityczna interpretuje pojawianie się podczas snu marzeń sennych, jako urzeczywistnianie wewnętrznych pragnień, których jednostka nie może spełnić w świecie realnym. Powodem mogą być wewnętrzne konflikty, zakazy, które człowiek uważa za nieodpowiednie lub złe. W efekcie sen, który urzeczywistnia to pragnienie, wchodzi w konflikt z wewnętrznymi zasadami, co prowadzi do poczucia dyskomfortu, winy i lęku, a w ostateczności – do koszmaru.
Metodą służącą zwalczaniu koszmarów może być tzw. świadomy sen. Osoba śniąca jest świadoma tego, że właśnie śni. Około 20% społeczeństwo doświadczyło przynajmniej raz świadomego snu. Techniki tej można się oczywiście nauczyć. Osoba, która już opanuje tą metodę, może zorientować się, że to, co wydaje się rzeczywiste, jest tak naprawdę sennym wytworem. Dochodzi wówczas do lekkiego szoku, który najczęściej prowadzi do fałszywego przebudzenia.
Często śnią Wam się koszmary? Prześladuje Was jakiś zły sen? Opowiedzcie o swoich doświadczeniach.
