Komunikacja jest niezwykle złożona. Nie polega jedynie na werbalizacji swoich myśli oraz utrzymania dialogu z drugą osobą. W rzeczywistości możemy komunikować się na różne sposoby. Aby porozumieć się z drugim człowiekiem używamy nie tylko słów. Niezwykle pomocne bywają gesty, mowa ciała, mimika. Dzięki wielu subtelnościom różnorodnych zachowań osób uczestniczących w akcie komunikacji oraz kontekstowi, w którym prowadzony jest dialog, jesteśmy w stanie właściwie zrozumieć, ocenić i zinterpretować dany komunikat, w sposób zbliżony do intencji nadawcy.
Skuteczna komunikacja wedle teoretyków polega na wysłaniu informacji przez nadawcę i odczytaniu jej przez odbiorcę zgodnie z intencją tego pierwszego. Oczywiście taka idealna sytuacja nie istnieje. Wystarczy, że nadawca i odbiorca będą pochodzili z różnych kultur, aby ten sam komunikat znaczył dla nich dwie różne rzeczy. Na skuteczność komunikacji negatywnie wpływają tzw. bariery komunikacyjne – hałas, niewyraźna artykulacja, zmęczenie, są to czynniki utrudniające efektywne porozumiewanie się.
Komunikacja werbalna stanowi podstawę wszelkiego porozumienia i polega na słownym przekazie informacji. W ramach tej formy komunikacji możemy modyfikować komunikaty, przez intonację, tembr głosu czy korzystanie z pauzy.
Komunikacja niewerbalna to zbiór komunikatów wysyłanych przez nasze ciało, w formie innej niż słowna. Do najważniejszych typów tej formy komunikacji należą: mimika, ruchy ciała, stany fizjologiczne wyrażające emocje – płacz, drżenie rąk, rumieńce, terytorialność i dystans względem rozmówcy, postawa ciała i nasz chód oraz elementy wyglądu, które także podlegają interpretacji komunikacyjnej. Niewłaściwe odczytanie komunikatu przez odbiorcę może także wystąpić w wyniku łączenia przez nadawcę sprzecznych komunikatów werbalnych z niewerbalnymi.
Aby skutecznie komunikować się należy przede wszystkim zadbać o jednolitość przekazu w formie i treści. Należy także usunąć bariery komunikacyjne. Trzeba pamiętać o tym, że efektywne porozumienie wymaga przede wszystkim umiejętności aktywnego słuchania, dzięki której możemy doprecyzować myśl przekazaną przez naszego rozmówcę, w tym celu możemy użyć parafrazy. Powtarzając usłyszany komunikat własnymi słowami, upewniamy się, czy dobrze zrozumieliśmy przekaz, i jednocześnie dajemy naszemu rozmówcy sygnał, że pragniemy go zrozumieć. Co ciekawe, okazuje się, że warto dopasować swoje sygnały niewerbalne do mowy ciała naszego rozmówcy.
Macie kłopoty z komunikowaniem się z innymi ludźmi? Czym objawiają się te problemy?