Do głównych objawów syndromu grupowego myślenia zalicza się (wg Irvinga Janisa):
– konformizm (uleganie wpływom);
– iluzja nieomylności grupy oraz podjętych wewnątrz niej decyzji;
– filtrowanie informacji, które nie są zgodne z ogólnym zdaniem grupy;
– samocenzurowanie się, mające na celu uniknięcie negatywnej oceny ze strony pozostałych członków grupy;
– lekceważenie zdania osób, które nie należą do grupy;
– złudne wrażenie jednomyślności (milczenie jednostki traktowane jest jako zgoda na decyzję reszty grupy).
Uważa się, że grupy są bardziej skuteczne ze względu na zgromadzenie doświadczenia i wiedzy kilku osób w całość. Ma to ma celu zmniejszenie możliwości pomyłki przy wykonywaniu zadania. Oczekuje się ponadto, że dzięki połączeniu wkładu kilku osób, osiągnięte rozwiązanie będzie możliwie najlepszym. Bardzo często okazuje się jednak, że inteligencja grupy wcale nie przewyższa inteligencji jednostki, która do niej należy. Przynależność do zespołu daje jednak ludziom mylne wrażenie, że w grupie podejmują oni decyzje najbardziej trafne i nieomylne. Tymczasem okazuje się, że gdyby decyzję podjąć miała jedna osoba, a nie grupa, to efekt byłby o wiele bardziej zadowalający.
Na przykładzie grupy pracowników realizujących wspólnie projekt:
Aby uniknąć pojawienia się syndromu grupowego myślenia, lider danej grupy powinien przydzielić każdemu jej członkowi osobne zadanie, składające się na całość przedsięwzięcia. Wówczas każdy – czując odpowiedzialność za swoją część zadania – będzie starał się użyć jak najlepiej posiadanej przez siebie wiedzy. Lider grupy musi być również bezstronny, aby w momencie łączenia zebranych materiałów i informacji w całość, nie zmieniać części z nich według oczekiwanego przez siebie schematu. Przed podjęciem ostatecznej decyzji każdy z członków grupy powinien mieć szansę wypowiedzenia się, jak ocenia efekt pracy i czy jego zdaniem warto byłoby coś zmienić.
Spotkaliście się kiedyś z tym syndromem w życiu osobistym lub zawodowym? Jeśli tak, podzielcie się swoimi doświadczeniami.
