Umowa pośrednictwa, zwłaszcza zaś umowa pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, podlega pod reżim przepisów ustawy o obrocie nieruchomościami. Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami polega na zawodowym wykonywaniu przez pośrednika w obrocie nieruchomościami czynności zmierzających do zawarcia przez inne osoby umów – w szczególności takich jak umowa nabycia lub zbycia praw do nieruchomości; nabycia lub zbycia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej; najmu lub dzierżawy nieruchomości albo ich części.
Zgodnie z powołaną ustawą (art. 180 ust. 4 Ustawy o gospodarce nieruchomościami) przez umowę pośrednictwa pośrednik w obrocie nieruchomościami zobowiązuje się do dokonywania dla zamawiającego czynności zmierzających do zawarcia wskazanych powyżej umów, a zamawiający zobowiązuje się do zapłaty pośrednikowi w obrocie nieruchomościami wynagrodzenia. Należy podkreślić, że umowa pośrednictwa w obrocie nieruchomościami wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Postanowienia umowy powinny zawierać szczególe ustalenia w zakresie wynagrodzenia, koniecznie wskazanie osoby pośrednika – ze wskazaniem numeru licencji zawodowej oraz oświadczenie o posiadaniu przez pośrednika o tym, że posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności pośrednika. Umowa pośrednictwa może zostać zawarta z zastrzeżeniem wyłączności na rzecz pośrednika.
Należy dodatkowo wskazać, że umowy pośrednictwa najczęściej mają w praktyce formę formularza (tzw. ogólne warunki umowy pośrednictwa), co oznacza, że mogą zawierać klauzule niedozwolone. Stąd też przed zawarciem takiej umowy należy prześledzić z ostrożności rejestr klauzul niedozwolonych publikowanych na stronach internetowych www.uokik.gov.pl. – Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
