Co nam grozi za wzięcie łapówki? Otóż, wiele zależy od tego jaką wykonujemy pracę i za co taka łapówka została nam wręczona. Wszystko zależy również od charakteru samej łapówki i czynności, która w zamian za łapówkę ma zostać podjęta. Kary za wzięcie łapówki przez funkcjonariusza publicznego (pojęcie definiowane bardzo szeroko: policjant, urzędnik gminy, lekarz, nauczyciel itp.) nie są małe i najczęściej jest to pozbawienie wolności. Wzięcie łapówki może skończyć się dla funkcjonariusza publicznego orzeczeniem:
– Kary pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat – za przyjęcie łapówki w postaci korzyści majątkowej, korzyści osobistej (np. awansu, seksu,) albo nawet za samą obietnicę otrzymania takiej korzyści, jeżeli przyjął łapówkę za dokonanie czynności („załatwienie czegoś”) w ramach swojej pracy – pełnienia funkcji publicznej. Korzyść może zostać wypłacona po załatwieniu sprawy – czas jej otrzymania przez łapownika jest bez znaczenia. Jest to najczęściej wręczana łapówka, za np. pozytywne rozpatrzenie wniosku, za zaliczenie egzaminu, za wygranie przetargu itp. (1)
– Grzywny, kary ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat – za takie przestępstwo przyjęcia łapówki jak powyżej, lecz w tzw. „wypadku mniejszej wagi”, gdy sprawa, która ma zostać załatwiona nie jest tak poważna (np. kontroler biletów otrzymał 50 zł za darowanie kary za brak biletu).
– Kary pozbawienia wolności od 1 roku do 10 lat – jeżeli w zamian za wzięcie łapówki lub przyjęcie jej obietnicy funkcjonariusz publiczny załatwia jakąś sprawę niezgodnie z prawem – np. udostępnia nam informacje o innym przedsiębiorcy, zdradza tajemnicę urzędową, ujawnia dane osobowe innej osoby, udostępnia pytania maturalne przed rozpoczęciem egzaminów czy wydaje zaświadczenie o niezdolności do pracy (pomimo braku takich przesłanek) itp. Taka kara nie ominie także łapówkarza, który sam żąda łapówki za wykonanie swoich czynności służbowych – które ma obowiązek wykonać jako urzędnik nieodpłatnie wobec petenta (2).
– Kary pozbawienia wolności od 2 lat do nawet 12 lat – za przyjęcie łapówki (niezależnie za co), lecz łapówka ta jest znaczną kwotą pieniędzy lub inną dużą korzyścią o charakterze wyłącznie majątkowym
Pomijam tutaj kwestię utraty pracy lub prawa wykonywania zawodu, które wynikają z innych przepisów. Skazanie na karę za wzięcie łapówki uniemożliwia zdobycie zaświadczenia o niekaralności, które jest warunkiem zatrudnienia na stanowisku publicznym.
photoxpress.com
Nie tylko funkcjonariusze publiczni popełniają przestępstwo przyjmując łapówkę. Każdy z obywateli, mających prawo do głosowania w wyborach państwowych czy samorządowych oraz referendum (niezależnie od szczebla) za przyjęcie korzyści majątkowej lub osobistej za głosowanie na konkretnego kandydata czy w określony sposób poniesie odpowiedzialność karną (3). Za przyjęcie łapówki w zamian za określony sposób głosowania obywatelowi grozi:
– kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat
– grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat – za tzw. „wypadek mniejszej wagi”
Jeżeli już popełniliśmy takie głupstwo mamy okazję się szybko zrehabilitować zgłaszając się natychmiast po wzięciu łapówki na policję. Jeżeli zrobimy to szybko, zanim policja sama zacznie nas poszukiwać i sama z innych źródeł dowie się o przestępstwie oraz złożymy wyczerpujące zeznania (ile dostaliśmy lub co nam obiecano, od kogo i za co) sąd w naszej sprawie zastosuje nadzwyczajne złagodzenie kary lub nawet odstąpi od jej wymierzenia. Nie należy zwlekać z informowaniem o takiej sytuacji, aby potem nie ponosić odpowiedzialności karnej. Dla wyjaśnienia, nadzwyczajne złagodzenie kary czy odstąpienie od jej wymierzenia nie oznacza, że zostaliśmy uniewinnieni i nadal mamy wyrok skazujący, tyle, że nie poniesiemy kary (4).
Uwaga!
Także wręczenie łapówki czy udzielenie obietnicy jej wręczenia po załatwieniu spray dla nas ważnej stanowi przestępstwo, za którego popełnienie grożą kary w wysokości odpowiadającej wzięciu łapówki. Są to rzecz jasna kary wysokie, lecz w przypadku wręczenia łapówki istnieje możliwość uniknięcia kary, jeżeli po wręczeniu łapówki (gdy łapówkarz przyjął już korzyść lub obietnicę) zgłosimy ten fakt natychmiast na policję ujawniając szczegóły przestępstwa, zanim policja sama się o tym dowie.
Ostatnim przykładem popełnienia przestępstwa polegającego na wzięciu łapówki jest tzw. „płatna protekcja” (5). Płatna protekcja polega na oferowaniu swych usług przez jakąkolwiek osobę. „Usługa” taka ma polegać na załatwieniu pomyślnie naszej urzędowej sprawy w zamian za korzyści majątkowe, osobiste lub obietnicę otrzymania takiej korzyści. Oferując swoją pomoc sprawca zapewnia i wzbudza przekonanie, że ma wpływy i znajomości w urzędzie, instytucji państwowej krajowej czy zagranicznej (np. ambasadzie innego kraju w Polsce). Nie jest przy tym ważne, że faktycznie nie posiada takich znajomości, lecz przekonuje o tym osobę, od której chce uzyskać korzyści.
Za taką płatną protekcję grozi łapówkarzowi kara:
– pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat
– grzywny, kary ograniczenia lub pozbawienia wolności do 2 lat – w „przypadkach mniejszej wagi”.
Źródła:
1) Art. 228 § 1 k.k.
2) Art. 228 § 4 k.k.
3) Art. 250 a k.k.
4) Art. 250a § 4 k.k.
5) Art. 230 k.k.
