Euforia, depresja, lęk – i tak w kółko. Tak wygląda życie współuzależnionych. Współuzależnienie to połączenie emocjonalne z uzależnionym człowiekiem, ujawniające się w wyczuleniu na jego nastroje, kontrolowanie go, usprawiedliwianie i chronienie przed innymi w razie potrzeby. Często to także przejmowanie odpowiedzialności za całą rodzinę.
Osobę współuzależnioną cechuje ogromne poczucie winy i niska samoocena. Łatwo taką osobą manipulować, dlatego też partner często ma złudne przekonanie, że może kontrolować nałóg drugiej osoby, a przez pełne poświęcenie uratuje rodzinę. Niestety jest to cykl, w którym jest czas na picie, przerwę w piciu i znów picie i znów czas na przerwę i obietnice i picie… a uczestniczą w tym całe rodziny na przemian: ciesząc się z poprawy oraz tuszując i naprawiając błędy alkoholika w czasie powrotu do nałogu. Dlatego współuzależnieni też wymagają terapii. Udział w terapii całej rodziny daje uzależnionym ogromną szansę na wyjście z nałogu i poprawę wzajemnych relacji.
Osoby współuzależnione według Pia Mellody – autorytetu dziedzinie terapii uzależnień – mają trudności z odczuwaniem własnej wartości, wytyczaniem granic, doświadczaniem i wyrażaniem tego, kim się jest, zaspokajaniem swoich potrzeb i pragnień oraz koncentracja na alkoholiku w myśleniu i zachowaniu. Wymienia następujące cechy:
2. Nadmierna bezbronność wobec bolesnych przeżyć lub nadmierna odporność (brak wrażliwości);
3. Poczucie, że jest się człowiekiem złym i zbuntowanym lub poczucie, że jest się kimś zupełnie doskonałym;
4. Nadmierna zależność od innych ludzi lub nadmierna niezależność (utrata potrzeb i pragnień);
5. Brak elementarnej dyscypliny i wprowadzanie chaosu we własne życie lub przesadne, natrętne kontrolowanie siebie i innych ludzi.
Inny uczony, dr Timmen Cermak dodaje jeszcze inne symptomy współuzależnienia:
2. Zaburzenie systemu granic, zarówno w sytuacjach intymności jak i osamotnienia;
3. Bierne trwanie w związku z alkoholikiem
4. Doznawanie bardzo bolesnych emocji lub utrata wrażliwości emocjonalnej i nie szukanie pomocy na zewnątrz.
Według badań osobowość o cechach współuzależnienia kształtuje się już w dzieciństwie. Najczęściej dzieje się to pod wpływem zaburzonych więzi, głównie więzi z uzależnionymi rodzicami. Współuzależnienie nie leczone nie zniknie samo, nawet wyjściu partnera z uzależnienia, czy zakończeniu związku z osobą uzależnioną. Terapia współuzależnienia bywa wręcz trudniejsza niż terapia uzależnienia.
Warto posłuchać specjalistów:
Czy zetknęliście się kiedyś z osobą współuzależnioną? Czy była świadoma swojego stanu? Próbowała terapii?